Recensie Mijn moeder wil mijn naam niet weten

Dankjewel Uitgeverij Nieuw Amsterdam dat ik ‘Mijn moeder wil mijn naam niet weten’ geschreven door Christel Jansen mocht recenseren.

Dit heb ik met veel genoegen gedaan.

 

 

RECENSIE

 

Titel: Mijn moeder wil mijn naam niet weten
Auteur: Christel Jansen
Uitgeverij: Nieuw Amsterdam
Verschijningsdatum: september 2021
Genre: Literaire roman
Paperback – 303 bLadzijden
ISBN: 978 904 68 28 298
ISBN E-BOOK: 978 904 68 28 304
NUR: 301

 

 

OVER DE AUTEUR:

Christel Jansen werd in 1961 in Haarlem geboren.
Ze studeerde Slavische talen, communicatie- en religiewetenschappen en werkt als journalist/schrijver.
Cristel schreef eerder  columns en non-fictie en geeft  cursussen contemplatief /meditatief schrijven.

Enkele boeken van Christel zijn onder andere:

• Mama, jij bent lief
• Gastvrijheid met een snufje heimwee
• Aardappels met stokjes

Onder de naam Christel van Bourgondië publiceerde ze eerder tal van kinderboeken en jeugdromans onder andere:

• De stem van Isa
• Dikkedunne Merle
• Geklop op de muur
• De Koorbende
• Vreemde smokkelaars 
• Oma vergeet-me-nietje
• Tijn wil ook sterk zijn
• Mimi het wonderkind

Christel is gefascineerd door familiegeschiedenissen: hoe werkt familieleed, vaak uit eerdere generaties, door in het leven van een individu.

In haar debuutroman: Mijn moeder wil mijn naam niet weten, vertelt ze aan de hand van interviews, archiefonderzoek en authentiek bronmateriaal het verhaal van deze familiegeschiedenis.

 

OVER DE INHOUD EN MIJN MENING

Voor Stefan, Bram en Esther, van wie ik liever de echte namen had genoemd.

Alle personages hebben daadwerkelijk geleefd, twee van de drie kinderen leven nog steeds. De echte Victor Lindenbaum was een bekende arts en columnist voor De Telegraaf, die bekendstond om zijn uitgesproken meningen, waarmee hij vaak hevige discussies opriep. Alle historische feiten en optredens in deze roman kloppen.

In dit aangrijpend, goed geschreven verhaal gaat Esther, dochter van de beroemde celliste Lies Verbeek, op zoek naar antwoorden die haar al jaren bezighouden.
Het is januari 2010 en haar moeder, bijna drieënnegentig, is stervende.
Het verhaal begint in 1921; Liesje is dan vier jaar en eindigt in 2014 aan het eind van de zoektocht van Esther.

Ze blijft doodstil zitten met de brief in haar handen. Het ontroert haar: Neeltje, die niet veel van haar ouders moest hebben en ze toch opzocht  …

Met prettige schrijfstem vertelt Christel Jansen over Lies Verbeek, die op zeer jonge leeftijd van haar vader Ad de geheimen van de cello leert. Al snel is duidelijk dat ze aanleg heeft. Elke dag moet  er geoefend worden onder het strenge toezicht van haar vader. Dit werpt zijn vruchten af; de optredens volgen elkaar op en ze gaat naar het conservatorium. Daar ontmoet ze de joodse student Juliusz Kaufmann. Ze worden verliefd, trouwen en krijgen drie kinderen: Stefan, Bram en Esther.

Lies vindt haar carrière het belangrijkste. Haar cello komt altijd op de eerste plaats.
Ze ontkent het bestaan van haar kinderen. Ze wil zelfs niet dat ze haar aanspreken met ‘moeder’.
De kinderen groeien gescheiden van elkaar op in tehuizen en pleeggezinnen.
Nu en dan mogen ze op bezoek komen of thuis wonen; Het is aantrekken en wegduwen.
Wat dit met de kinderen heeft gedaan vertellen ze alle drie vanuit hun eigen gevoel, visie en herinneringen. Hartverscheurend om dit te lezen.

Dan breekt de tweede Wereldoorlog uit met alle gevolgen van dien.

Lies trouwt voor de tweede keer: nu met Victor Lindenbaum; ‘dokter van het volk’. Samen krijgen ze dochter Monique.

De eerste keer dat ik jouw mama zag, zal ik nooit vergeten. Ze was klein en slank, heel charmant, haar bruine baret schuin op haar hoofd. Het was al koud, najaar of winter, en ik dacht; wat een leuke mevrouw.

Esther was vijfzestig jaar toen ze op zoek ging naar antwoorden, maar heeft ze die ook gekregen? Brandende vragen:

Waarom mochten de kinderen niet thuis wonen? Waarom nam haar moeder dit rigoureuse besluit?
Is Lies net als haar kinderen slachtoffer van het gezin waarin ze opgroeide? Haar huwelijk met de joodse Juliusz en de oorlog of haar tweede huwelijk? Of toch iets anders?

Mijn moeder is mijn naam vergeten,
mijn kind weet nog niet hoe ik heet.
Hoe moet ik mij geborgen weten?

Noem mij, bevestig mijn bestaan,
laat mijn naam zijn als een keten.
Noem mij, noem mij, spreek mij aan,
o, noem mij bij mijn diepste naam.

Voor wie ik liefheb, wil ik heten.

Neeltje Maria Min

Als lezer weet je niet of je begrip of medelijden moet hebben met Lies; het verhaal is bijna niet te bevatten. Soms proef je haar wanhoop.  Vaker haar kille houding. De woede en het verdriet van de kinderen is constant heftig merkbaar. Hoe verschillend de kinderen hiermee omgaan wordt pijnlijk duidelijk in het verhaal … getekend voor het leven.

Ik vergeef het u’, fluistert Esther.

De auteur heeft een tragisch, chronologisch opgebouwd en op waarheid gebaseerd verhaal geschreven dat gelezen moet worden door iedereen die graag leest over muziek, oorlog en psychologie. Het zal de lezer diep raken, een brok in de keel bezorgen of een zoute traan op de wangen laten proeven.
Het verhaal heeft een verbijsterend eind …

Het voelt als een overwinning … 
‘Niemand kan ons nu nog ontkennen, zegt ze tegen Bram.
‘Niemand heeft het gehoord’, zegt hij.

 

Aanrader!

Verhaal: 5*****
Psycholgie: 5*****
Taalkundig: 5*****
Schrijfstijl: 4½ ****

 

*Ter info: in dit artikel staan links naar Bol.com Wanneer je via deze links bestelt ontvang ik daar een kleine vergoeding over.